............Altijd weer dezelfde standards en altijd dezelfde drie tempo’s: langzaam, medium en snel. De hele avond van ding-dingeding-ding-dingeding”. Van Helsdingen (43) formuleert langzaam en heel bedachtzaam, in zijn hoofdstedelijke bovenwoning die vol staat met Afrikaanse kunst.

De slagwerker was jarenlang spoorloos, aangezien hij - naar nu blijkt - auto’s verkocht in Afrika. “ Ik kocht hier een oude autro, reed ermee door de Sahara en kwam zo in donker Afrika terecht. Van de opbrengst kon ik er een paar maanden blijven en een vliegticket kopen voor de terugreis. Dat heb ik heel veel gedaan. Interessante tijd.”

Dit vat vol tegenstrijdigheden is een van de trekkers op de Avond van de Kortste Nacht, een jaarlijks multimediaal festival in het SJU Huis podium. Hij treedt er op met de formatie Azilut !, die wordt gecompleteerd door de Britse pianiste Julie Sassoon en de Duitse rietblazer Lothar Ohlmeier.

Inderdaad, U leest het goed: een trio zonder bas. Kan dat wel ? Met de bas begint en eindigt toch ieder ensemble ?

Ja - dat kan, laat de drummer droogjes weten. “ Het speelt zelfs heel prettig zonder bassist. Zo iemand kan een blok aan je been zijn, ritmisch en harmonisch. Het is toch een vierde persoon, die van alles in de melk heeft te brokkelen. Het gaat heel goed nu; Julie heeft een goede linkerhand, en Lothar kan op zijn basklarinet ook baspartijen blazen. Dat werkt natuurlijk alleen als je goed bent ingespeeld. Maar we hebben ons werkelijk te pletter gerepeteerd.”

Het trio - dat in het Verenigd Koninkrijk al een reputatie te verliezen heeft - komt eindelijk eens naar Nederland. We moeten geen conventionele Jazz verwachten. Maar ook geen pieppiepknor, legt van Helsdingen uit. “ Er wordt soms geimproviseerd op basis van mooie thema’s; soms bijna sentimentele liedjes.

Dergelijke liedjes zijn eveneens te horen op de Syrinx CD, een werkelijk bloedmooie plaat vol verleidelijke melodien.

Azilut !

Veel aandacht heeft deze in eigen beheer uitgebrachte CD niet gehad. Maar van Helsdingen dankt er wel een bescheiden doorbraak als componist aan. “ Ik had dat plaatje op de fiets bij wat winkeltjes in Amsterdam afgeleverd. Bij Obibio, dat New Age-centrum dat failliet is gegaan, kocht een regisseuse een exemplaar. Ze was op zoek naar geschikte muziekjes “.

Het balletje ging rollen; van Helsdingen kreeg - zijn onvermogen om noten te lezen of te noteren ten spijt - de ene na de andere opdracht om TV-series van een soundtrack te voorzien. Wel eens series gezien als ‘De Eerste Keer’, ‘ Buitenkans ‘ en ‘ Het Flippergevoel ‘?

Dan hebt U naar Bart van Helsdingen geluisterd. Al noemt hij zich liever Songwriter dan componist.

Een componist, dat is Strawinsky, vindt hij; zelf schrijft hij deuntjes.

Deze activiteiten stellen hem instaat zich als uitvoerend musicus te beperken tot de muziek van zijn voorkeur: spannende improvisaties en meeslepende melodien, gespeeld in kleine bezettingen. Zoals Azilut ! die ten gehore brengt.

De London Evening Standard schreef over het trio: ‘ Het klinkt zo fris als de krant van morgen, maar is tegelijk krachtig geworteld in de Jazztraditie.

De Avond van de Kortste Nacht; Multimedia-Festival met o.m. Azilut ! (Muziek), De Clubdocters (Dance) Monique Verhoeckx ( Video) en Franziska Berg (Dance performing en Poem)

Utrecht, Za 21 Juni 20.45.